پنیر از قدیمی ترین فرآورده های جانبی شیر است که مصرف آن به ویژه در وعده صبحانه در میان ایرانیان از قدمت طولانی برخوردار است. پنیر، فرآورده ای است متشکل از چربی و پروتئین شیر به همـراه کلسیم و فسفری که به صور مختلـف بـا پـروتئین شـیر ترکیـب شده اند.

همچنین پنیر علاوه بر چربی، پروتئین و کلسیم و فسفری که با پروتئین ترکیب شده دارای مقادیر کمی از کلیه اجزای تشکیل دهنده شیر، نظیر گلوسیدها، نمک های معدنی محلول، مواد ازتـه غیرپروتئینی و غیره است و بعضی از این مواد با اینکـه مقدارشـان نسبت به محتوای موجود در شیر کمتر است، بر خصوصیات پنیر تاثیر گزارند.

خواص پنیر تنها به ارزش غذایی آن بسنده نشده، از خواص درمانی بسیار برای سلامت و رشد برخوردار است. مصرف پنیر کم چرب و کم نمک میزان ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می دهد.

به طور کلی خواص پنیر و مصرف آن می‌تواند باعث محافظت از فرد در مقابل ابتلا به بیماری هایی مانند سرطان، دیابت، پوکی استخوان، خرابی دندان‌ها، ریزش موی سر و چین و چروک پوستی شود.


انواع پنیر

پنیر از پرطرفدارترین و پرمصرف ترین محصولات غذایی جهان است که با انواع شیر و با روش های مختلف می توان آن را تهیه نمود. یکی از راه های طبقه بندی انواع پنیر، گروه بندی آن براساس میزان سفتی پنیر است و شامل انواع زیر می گردد:

پنیر خشک: این نوع پنیر بسیار سفت و خشک بوده یکی از انواع آن پنیر پارمزان است.

پنیر نیمه خشک: بسیاری از انواع پنیر در این دسته قرار می گیرند و شامل انواع چدار و فتا می شود.

پنیر نرم یا نیمه نرم: پنیر موتزارلا، کممبر و انواع محلی از مهم ترین اعضای این خانواده هستند و هم به صورت همراه با غذا و هم به تنهایی قابل مصرف است.

پنیر خیلی نرم: ماسکارپونه، پنـیر خامه ای، ریکوتا و کاتج چیز پنـیرهای مشهور این گروه هستند.


خواص پنیر (طبیعت و خواص درمانی)

پنیرهای تازه دارای طبع سرد و تر بوده و هرچه پنیر کهنه تر باشد طبع آن گرم تر می گردد. برخی از مهم ترین خواص پنیر و فواید مصرف آن شامل موارد زیر می باشد:

انواع پنیر، سرشار از پروتئین و کلسیم است و مقادیر زیادی هم فسفر دارد. همچنین حاوی بسیاری از مواد موجود در گوشت است. بنابرانی غذایی بسیار مقوی و مغذی برای همه گروه های سنی به ویژه کودکان و نوجوانان در حال رشد و زنان باردار محسوب می گردد.

از خواص پنیر افزایش حفظ و سلامت دندان ها است. پنیر به دلیل میزان بالای کلسیم موجود در آن برای سلامت دندان ها مفید است. همچنین دارای خاصیت ضد میکروبی در حفره دهان بوده و مانع از اسیدی شده بزاق دهان و در نتیجه تشدید پوسیدگی دندان ها می گردد.

مصرف پنیر جایگزین بسیار مناسبی برای شیر بوده، به ویژه برای افرادی که حساسیت به لاکتوز داشته و نمی توانند شیر مصرف کنند.

مصرف پنیر هنگام شب و قبل از خواب به داشتن خواب راحت و آرام کمک می کند.

پنیر غنی از کلسیم، فسفر و سایر عناصر غذایی است، همچنین بهترین نسبت کلسیم به فسفر که برای سلامت استخوان ها نیاز است در پنیر و شیر یافت می شود، از این رو یکی از مهم ترین خواص پنیر افزایش سلامت و استحکام استخوان ها و پیشگیری از پوکی استخوان می باشد.

مواد مغذی موجود در شیر و پنیر از جمله کلسیم و منیزیم خطر مبتلا شدن به بیماری دیابت نوع 2 را کاهش می دهند.

پنیر دارای چربی طبیعی بوده و لذا کمک به کاهش وزن و تناسب اندام از خواص پنیر و فواید مصرف آن است.


مضرات پنیر (توصیه های پزشکی و موارد احتیاطی)

پنیر حاوی نوعی ماده به نام تیرامین است که تجمع زیاد آن در مغز باعث کندی ذهن می گردد. در حالت طبیعی آنزیم های موجود در بدن قادر به تجزیه این ماده هستند ولی درصورت زیاده روی در مصرف پنیر، آنزیم‌ها نمی‌توانند چنان که باید آن را بشکند، به همین دلیل است که متخصصان تغذیه توصیه می کنند از مصرف پنیر به تنهایی اجتناب نموده، آن را همراه با نان و گردو مصرف کنید.

استفاده از پنیرهای شور و با چربی زیاد برای بیماران قلبی عروقی و مبتلا به فشار خون بالا مضر است.

زیاده روی در مصرف پنیر برای مبتلایان به ورم کبد و کیسه صفرا توصیه نمی‌شود.

توصیه می شود از پنیر تازه به دلیل احتمال ابتلا به بیماری تب مالت خودداری شود.


منبع: سایت ستاره